Leuk he, al die afkortingen. Dat is er vanaf de beginjaren van de automatisering (het werken met computers) ingeslopen en blijkt hardnekkig. Je mag het direct weer vergeten maar CMOS staat voor Complementary Metal Oxide Semiconductor. Mond vol dus hou het maar op CMOS.
Wanneer je je computer aanzet, moet deze weten wat voor onderdelen (hardware) er allemaal zijn en met welke instellingen deze moeten werken, denk bijvoorbeeld aan de juiste tijd en datum. Deze instellingen vertellen we de computer via de BIOS. De BIOS is het bekendste voorbeeld van een ROM-chip (Read Only Memory -alleen lezen-). Er kunnen dus géén gevens in opgeslagen worden. De instellingen over de hardware worden opgeslagen in een andere chip. Deze chip noemen we het CMOS-RAM.
De CMOS is echter een ´tijdelijk´ geheugen dus als de spanning wegvalt, zal hij zijn gegevens verliezen. Daarom heeft hij een herlaadbare CMOS-batterij zodat hij permanent beschikt over stroom. Als de computer op een bepaald moment uitgeschakeld wordt, zorgt de batterij er eigenlijk voor dat de gegevens bewaard blijven. De CMOS-batterij verbruikt niet veel en kan dus jarenlang de chips van stroom voorzien zonder aan vervanging toe te zijn.
Toch kom ik in de praktijk lege CMOS batterijen tegen. Hoe kan dat? De boosdoener staat hiernaast afgebeeld. Veel mensen hebben de computer en randapparatuur aangesloten op een stekkerdoos met schakelaar. Vaak uit veiligheidsoverwegingen.
Maar wanneer de computer zonder stroom wordt gezet, kan ook de CMOS batterij niet geladen worden en loopt deze sneller leeg. Bereikt de batterij een kritische waarde kan de CMOS de gegevens niet ‘onthouden’. Bij het opstarten zie je dan vaak de volgende melding verschijnen:
De oplossing is niet zo moeilijk uit te voeren. Ook hier weer, vertrouw je jezelf niet, laat een specialist het uitvoeren. Schakel de computer uit en verwijder het netsnoer. Open de kast van de computer. Soms moet je hiervoor twee schroefjes losdraaien, soms zit er een hendel om de kast te openen. Open het zijpaneel waarbij het moederbord zichtbaar wordt.
Enige voorzichtigheid is nu geboden. Op het moederbord zie je een zilveren knoopcel, de RC2032. Druk het metalen pinnetje aan de zijkant voorzichtig opzij met een pen of kleine schroevendraaier. De batterij springt dan los en kan verwijderd worden.
Monteer de nieuwe batterij op dezelfde wijze, met de tekst boven. Klik deze voorzichtig vast door er iets op te drukken. Plaats het zijpaneel en zet deze weer vast. Netsnoer weer in de computer en opstarten maar.
Waarschijnlijk zal de melding over de verkeerde datum en tijd weer verschijnen. Volg de instructies van het scherm op. Deze zijn voor ieder merk computer anders. Stel in de BIOS de juiste tijd en datum in en sluit de BIOS netjes af, vaak met F10 -opslaan en afsluiten-.