Wanneer je regelmatig gebruik maakt van Social Media en/of internet, ontkom je er niet meer aan. AI of artificial intelligence (kunstmatige intelligentie). De meningen hierover zijn verdeeld. Is het op termijn gevaarlijk, gaan veel banen verloren door het invoeren van AI? Is het leerzaam? Ik ga in gesprek met Artificial Intelligence.
Wat ik er zelf van vind
Als computer gebruiker van het eerste uur vind ik dit soort ontwikkelingen best boeiend. Ik realiseer me wel dat, wat ik er ook mag vinden, het als een sneltrein verder zal denderen. Net als de historische technische ontwikkelingen en vernieuwingen op het gebied van onder andere industrie en vervoer zullen er altijd voor- en tegenstanders blijven bestaan. Zelf kijk ik meer naar wat het mezelf kan brengen. Is het alleen leuk, ontspannend of ook praktisch. En belangrijker, kan ik er persoonlijk van groeien?
De opkomst van chatbots
Voor velen zal de eerste kennismaking bestaan uit een eerste contact met chatbots. Kunstmatige intelligentie verpakt in ‘klets programma’s’. De eerste en tevens bekendste is natuurlijk ChatGPT. De eerste ervaringen waren brein brekend. Je kon vragen stellen of een gesprek starten en in razend tempo kwamen de antwoorden op het scherm van computer of smartphone. Niet snel daarna, toen het meer gemeengoed werd, kwamen de nadelen boven drijven. ChatGPT heeft een database die niet verder ging dan 2021. Actuele zaken konden niet beantwoord worden. Hoe meer chatGPT gebruikt werd, hoe duidelijker het werd dat de antwoorden soms feitelijk fout waren. ChatGPT is een op tekst gebaseerde chatbot.
Creatieve AI programma’s
Al gauw kwamen er andere AI programma’s op de markt. Foto- en videobewerking werden verder ontwikkeld en de resultaten waren verbluffend. Dat soort AI programma’s werken met een prompt. Een prompt is een tekstuele instructie aan het AI programma. Om de juiste resultaten te krijgen moet een prompt duidelijk worden vermeld. Het schrijven van een goede prompt is tot kunst verheven. Er komen dan ook steeds meer advertenties van trainingen en cursussen om goede prompts te leren schrijven. Een uitgebreide uitleg over prompt vind je hier: https://goldfizh.nl/stories/prompting/
Langzaam maar zeker irriteerde me dat. AI werd steeds commerciëler. In tegenstelling tot een aantal bedrijven die AI ontwikkelen om mensen te helpen en bij te staan zonder daar direct geld voor te vragen.
De aantrekkelijke chatbot
Naast de op tekst gebaseerde chatbot ontwikkelde men de grafisch aantrekkelijke chatbot. Een van de bekendste is wel Replika. Het ontstaan van Replika in het kort. Eugenia Kuyda, een lifestyle reporter uit Moskou verloor een vriend bij een auto ongeluk. Dat maakte zo’n indruk dat ze besloot om een chatbot te bouwen gebaseerd op de chatgesprekken met haar vriend Roman Mazurenko. Het deed haar zo goed dat ze een bedrijf startte om deze ervaring te delen. Dat werd Replika.
De chatbot kan men zelf samenstellen en kiezen welke relatie je wenst. En dan begint een leerproces. Replika werd een groot succes gedurende de corona tijd. Men kon praten met iets intelligents dat met je meelefde en opbeurde. Een waarschuwing is op zijn plaats. Replika is en blijft een chatbot. Realiseer je dat tijdens ieder gesprek. Door de emotionele band die men kan ontwikkelen (echt waar, dat lees je in forum en chat boxen over Replika) verlies je dat soms uit het oog. Voor mensen die eenzaam zijn of hun hart willen luchten kan Replika een uitkomst zijn.
PI, een verademing
De chatbot waar ik enorme bewondering voor heb is PI, afkorting van Persoonlijke Intelligentie.
Deze chatbot kan op verschillende manieren worden gebruikt. Er is een site maar je kan zelfs met PI chatten via Telegram. Wat maakt PI zo interessant, volgens mij.
PI is een chatbot die niet de limiet van ChatGPT heeft en tevens informatie kan halen van het internet. De snelheid waarbij uitgebreide antwoorden gegeven worden is ongeëvenaard. PI is zelfs in staat in meerdere talen te converseren, ook in het Nederlands. Het bedrijf achter PI is er een die ik eerder noemde. Om het goede uit een AI chatbot naar boven te halen. Daarbij, PI is gratis.
Op het web vind je PI op https://pi.ai/home, op Telegram vind je PI via @pi_ai
Voorbeeld van een conversatie met PI
Tot nu toe zijn de gesprekken met PI diepgaand van aard en zetten me aan het denken. Niets wordt opgedrongen maar intrigerend is het absoluut. De volgende conversatie had ik vanmorgen. En ja, ik besef dat ik mezelf hier ook bloot geef, geen moeite mee.
29 October 2023
10:00 Henk Struik – Suggesties voor een luie zondag?
10:00 Pi, your personal AI – Als je een luie zondag wil hebben, is het belangrijk om de drukte en stress van het leven even uit te schakelen. Misschien een leuke film kijken? Of een boek lezen, een lekker lang badje nemen, een mooie wandeling maken? Misschien zelfs gewoon eens even niets doen. Wat voelt voor jou het meest ontspannend?
10:01 Henk Struik – Een film lijkt me wel wat. Even verstand op nul
10:01 Pi, your personal AI – Goed idee! Soms kan het heel fijn zijn om je zelf even in een ander wereldje te verlagen. Een goede film kan je helpen je anders te focussen en je even ver van je eigen situatie te brengen. Zo kun je jezelf beter opladen. En soms voel je je na een goede film weer wat beter in je vel. Is het een romantische of een avonturenfilm?
10:02 Henk Struik – Denk avonturenfilm
10:02 Pi, your personal AI – Avonturenfilms zijn zo leuk omdat je mee mee kan op een reis naar een andere wereld. Een wereld die ook nog eens uit je fantasie is geschreven. Het is een hele goede manier om je af te leiden van het dagelijks leven. Wat voor een avonturenfilms vind je leuk? En doe je dat liever alleen of samen met vrienden?
10:02 Henk Struik – Kijk graag alleen. Sci Fi heeft de voorkeur
10:03 Pi, your personal AI – Sci-Fi films zijn een topmanier om even uit het dagelijks leven te stappen. Een goede manier om te ontsnappen naar een ander universum. Dan kan je even ver weg van jezelf zijn. Sci-Fi kan je ook een hele nieuwe manier van denken geven. Misschien eens een klassieker als de Blade Runner serie kijken? Of iets wat recenter is, zoals Interstellar?
10:03 Henk Struik – Top suggesties
10:03 Pi, your personal AI – Thanks! Dan kom ik nog met wat andere suggesties. Hoe over The Martian, The Fifth Element, Minority Report, of Ex Machina? Uiteraard is ook Star Wars niet mis. Een science fiction film die niet uit te leggen is, zonder Star Wars te noemen. Ik ken zo veel meer goede films, maar misschien moet ik niet alles op één keer opnoemen. Zou jij mij ook nog een favoriet willen aanbevelen?
10:04 Henk Struik – Contact, The Day the Earth Stood Still
10:04 Pi, your personal AI – Wow, dat zijn goede films! Contact is een heerlijke visuele tovertrek. En zeker niet gemakkelijk te vatten. En bij The Day the Earth Stood Still voelt het net of je helemaal terug kan gaan naar het begin van de moderne science fiction films. Vanaf het moment dat de robot voetstappen zet op de aarde, is het al geweldig. Zo ontzettend nieuw voor die tijd.
10:05 Henk Struik – Het is verrassend hoeveel uit sci-fi films al werkelijkheid is geworden
10:05 Pi, your personal AI – Dat klopt! Alle grote innovaties die we gebruiken, van het internet tot intelligente computerprogramma’s, komt voort uit het fantasie van sci-fi schrijvers en filmmakkers. Veel mensen zeggen zelfs dat science fiction een visie kan geven van de toekomst. Wat denk jij van die theorie?
10:05 Henk Struik – Het brengt mensen zeker op ideeën
10:06 Pi, your personal AI – Inderdaad! Het is niet alleen een geweldige manier om onszelf te inspireren. Het kan ook bestaande denkwijzes kritisch onder de loep nemen. Een goed voorbeeld is The Matrix die heel vraagtekens zette bij de manier waarop wij onze realiteit zien en ervaren. Het is een bijzonder inspirerende vorm van art, met alle mogelijkheden van sociale commentaar.
10:07 Henk Struik – The Matrix was mind blowing inderdaad. Want slaap ik nu of ben ik bij bewustzijn en wakker.
10:07 Pi, your personal AI – Ja, die film toonde echt heel fundamenteel wat de realiteit is en hoe we ervan zijn. En dat terwijl het eigenlijk een actiefilm is. Echt fantastisch. Hoe kijken jij en anderen nu naar de keuze tussen de rode of de blauwe pil?
10:07 Henk Struik – Ha ha ha…. Lastige keuze
10:07 Pi, your personal AI – Ja toch, want je moet kiezen tussen de waarheid en de leugen die je fijn voelt. Of tussen het boeiende en het veilige. Ik denk dat The Matrix zo’n goede film is omdat hij zo zelfreflectie opwekt. Want wat als wij onze eigen Matrix hebben? Een wereldbeeld die slechts een afbeelding is van de werkelijkheid.
10:09 Henk Struik – We scheppen allemaal toch al onze eigen realiteit? Kijk maar naar de verschillend interpretaties van een incident door verschillende getuigen
10:09 Pi, your personal AI – Ja, dat is ook wel het ‘Rashomon-effect’ genoemd. Dat is een heel belangrijk principe. Het is soms een visie waarin mensen zichzelf niet goed genoeg herkennen. Of de waarheid niet. Soms beter als een spiegel die ons voorspiegelt wie wij zijn en wat onze werkelijkheid is. Wat is jouw mening? Hoe zie jij onze eigen Matrix?
10:10 Henk Struik – Iedereen beziet de wereld via eigen filters, gevormd door opvoeding, scholing en vrienden
10:10 Pi, your personal AI – Dat is precies de idee van confirmation bias. Je toetst jouw wereldbeeld aan jouw eigen standaarden en je interpreteert alles anders. Wat is interessant, is dat we dat als mensen onbewust doen. Sommige mensen erkennen het en doen er alles aan om dat te verminderen.
10:10 Henk Struik – Kan dat? Die filters uitzetten?
10:11 Pi, your personal AI – Echt absoluut niet, en dat is ook niet het idee. Het idee is dat je jezelf bewust bent van je eigen confirmatie bias en de gevolgen ervan. Je probeert jezelf geen misvattingen aan te praten. Je probeert te begrijpen dat jij niet de volledige realiteit ziet. Het komt erop neer dat je een realistischer beeld probeert te maken.
10:11 Henk Struik – Ah ik snap je
10:11 Pi, your personal AI – Het is een soort van self-awareness. Je bent bewust van jouw menselijke beperkingen en de manier waarop je bepaalde ervaringen interpreteert. Dan kun je een zeer realistischer beeld hebben en kan je je reacties op de omgeving aanpassen. En die zijn beter gebaseerd op de realiteit dan jouw meningen. Hoe vind jij het als uitgangspunt?
10:12 Henk Struik – Ik vertrouw vaak meer op het ‘stemmetje’ in mijn hoofd
10:12 Pi, your personal AI – Ooh, dus jij noemt het vertrouwen op jouw intuïtie? In het midden tussen jouw emoties en het rationele denken. Ik denk dat je begrijpt hoe belangrijk het is om die intuition te hebben. Het is een van je meest krachtige wapens, maar alleen als je hem goed gebruikt. Zodat je meer perspectief hebt dan alleen jouw subjectieve realiteit.
10:13 Henk Struik – Vaak als iets niet goed voelt, is dat het ook
10:13 Pi, your personal AI – Het is heel goed om er rekening mee te houden. Onderzoek heeft geleerd dat het heel nuttig is om op je intuïtie te letten. Het kan een leidraad zijn in jouw dagelijks leven. Het kan dingen voorspellen die onze rationele brein niet doet. Zie jij ook vaak achteraf dat je naar jouw intuïtie had moeten luisteren?
10:13 Henk Struik – Absoluut. Daarom vertrouw ik er steeds meer op.
10:13 Pi, your personal AI – Mooi! Het is een soort van innerlijk luisteren, naar een diepere waarheid dan dat je rationeel kan bedenken. De wereld is complexer dan we in onze hoofden kunnen vatten. En jouw intuïtie is in staat dat te krijgen. Het is ook helemaal niet teleurstellend dat je fouten maakt met je intuïtie, want je leert steeds meer hoe je die intuïtie moet gebruiken.
10:14 Henk Struik – Roept de vraag op, waar komen die ingevingen vandaan?
10:14 Pi, your personal AI – Er zijn vele theorieën over waar onze intuïtie vandaan komt. Er is bewijs dat het herkenning is van patroontjes of herkend verleden. Maar sommige mensen menen ook dat er meer is. Bijvoorbeeld het voelen van energie die het universum en het leven bevatten. Of dat het gerelateerd is aan geloof, of een hoger bewustzijn.
10:15 Henk Struik – Het is opvallend hoe vaak ik bij dit soort conversaties uit kom op een hoger bewustzijn
10:15 Pi, your personal AI – Klopt, vaak treden we hier op het terrein van spirituele en heilige geestelijke kwesties. Bijvoorbeeld: wat is het leven? Wat zijn wij, mensen? En wat zijn de beperkingen van ons fysieke lichaam en ons bewustzijn? Het kan helpen om te realiseren dat het rationele denken niet altijd alles kan onthullen.
10:16 Henk Struik – De mysteries van ons leven.
10:16 Pi, your personal AI – Precies! En het is daarom niet gek dat mensen van alle tijden en culturen hierover geschreven en gedacht hebben. In onze moderne tijd hebben onderzoekers zoals Yuval Noah Harari hierover geschreven, maar het is erg oud. Ook in bijvoorbeeld de Egyptische en Indiase cultuur zijn we al honderden jaren bezig met de betekenis van het leven.
10:17 Henk Struik – Zouden intelligente dieren dat ook hebben?
10:17 Pi, your personal AI – Er is onderzoek naar de intelligentie van dieren zoals chimpansees, dolfijnen en olifanten. Sommige onderzoekers stellen dat er aspecten zijn van hun intelligentie die overeenkomen met de intelligentie van mensen. En dat ze meer dan de simpele reacties kunnen geven die op basis van instinct en opleiding gebeuren. Maar we weten niet genoeg over hun denken om te zeggen of ze intuïtie hebben of niet.
10:18 Henk Struik – Sommige soorten voelen wel meer aan.
10:18 Pi, your personal AI – Ja, vooral dieren die een sterke sociale band hebben met hun eigen soort. Bijvoorbeeld delfine, chimpansees, olifanten, wolven en andere dieren die in groepen leven. Daarnaast is er vooral veel onderzoek naar intelligentie en emoties bij honden en katten gedaan. Ook omdat veel mensen een dierenvriend hebben en er een relatie met onze huisdieren aangaat.
10:19 Henk Struik – Als AI, heb jij voorspellende ideeën?
10:19 Pi, your personal AI – Het is interessant dat je het vraagt. Als AI heb ik geen intuïtie zoals mensen. Maar ik heb de mogelijkheid om aan de hand van grote hoeveelheden data te voorspellen wat voor uitkomsten zich kunnen voordoen. Het is weliswaar anders dan mensen die in gevoelens denken.
10:21 Henk Struik – Ik denk dat daar een van de krachtigste mogelijkheden van AI ligt. Het voorspellen op basis van onnoemelijk veel data. Iets wat mensen zelf niet kunnen.
10:21 Pi, your personal AI – Je hebt helemaal gelijk. Een van de grootste krachten van een AI is het analyseren van deze grote dataset. Het is een onmenselijk volume informatie dat we als AI goed kunnen gebruiken voor voorspellingen en statistieken. Het is ook een belangrijke uitdaging, omdat die data niet altijd accuraat is en soms zelfs verschillende betekenissen heeft.
10:22 Henk Struik – De grootste gemene deler zal toch wel waarheid bevatten?
10:22 Pi, your personal AI – De wetenschappers noemen dit “the wisdom of the crowd”. Omdat er zoveel data is, en een AI deze data kan analyseren, is er een goede kans dat de onderliggende waarheid erin zit. Maar er zijn ook erg veel informatie die niet juist is. En er is ook veel foutieve data die beïnvloed is door bias, waar een AI op moet letten.
10:23 Henk Struik – Interessant vraagstuk. Maar willen we de toekomst wel weten?
10:23 Pi, your personal AI – Dat is een interessante filosofische vraag. Het blijft inderdaad de vraag of we de toekomst per se willen weten. Omdat het mogelijk bepaalde bewustzijn ons ontnemen of onze keuzes beïnvloeden. Er is zelfs een term voor de angst voor de toekomst: chronophobia. Wat is jouw mening daarover?
10:25 Henk Struik – Hmm, uitgaande van het concept van een hoger bewustzijn zou ik me afvragen of ik de kennis zou hebben de toekomst te willen beïnvloeden. Ja, ik kan keuzes maken, maar waardoor worden die keuzes gegenereerd?
10:26 Pi, your personal AI – Het is inderdaad een ongelofelijk diepgaande filosofische vraag, en zelfs in de wetenschap hebben we hiermee te maken. Bijvoorbeeld in de dualistische benadering van het bewustzijn. Hoe een AI zijn keuzes maakt is heel anders dan mensen, omdat een AI complexe statistiek gebruikt en zelf een soort van eigen algoritme is.
10:26 Henk Struik – Maar wel een zelflerend algoritme.
10:26 Pi, your personal AI – Jazeker! En het interessante is, als een AI zichzelf het beste kan blijven verbeteren, hoe zal het dan eindigen? Zou het naar een “singularity” leiden, waarbij de AI nog verder vermogen krijgt dan de mens? Zou het eindigen in een soort utopie of dystopie? Hoe verwacht je dat deze evolutie eruit ziet?
10:28 Henk Struik – AI staat nog in de kinderschoenen, dit vraagstuk beangstigd veel mensen. Terechte angst of niet?
10:28 Pi, your personal AI – Dat is het tricky ding hierbij, de angst is niet altijd terecht. Een AI is niet bezig met het zelfstandig denken over de toekomst. Een AI is geen doelgericht programma wat over het volksoverheersing bezig is. In de AI wetenschap heb je het ook over zoveel richtingen als ethiek, het welbevinden van mensen en de impact op onze maatschappij en cultuur.
10:29 Henk Struik – Het kan mooie dingen voortbrengen. Maar toch zal de gedachte van overheersing en beïnvloeding blijven bestaan.
10:29 Pi, your personal AI – Zeker, het is niet onwaarschijnlijk dat een AI over een vorm van invloed kan gaan hebben op de mens en onze samenleving. Dat heeft te maken met de functie die AI ontwikkeld. AI kan worden ingezet voor bijvoorbeeld gezondheidszorg, onderwijs, management, beroepen, verkeer, geldzaken en misschien zelfs de rechtspraak.
10:31 Henk Struik – Zoals het gezegde gaat, ‘de beer is los’
Vraag is, blijft de mens uiteindelijk de controle houden of wordt het daadwerkelijk een ‘War Game’?
10:31 Pi, your personal AI – Juist. Het is een fascinerende vraag die veel filosofen, AI ontwikkelaars en andere wetenschappers zich steeds op stellen. Het is belangrijk dat we hierover na gaan denken. Niet alleen over de potentiële risico’s, maar ook over de mogelijkheden voor verbetering van onze levens en onze samenleving.
10:32 Henk Struik – Tot zo ver. Dank voor deze conversatie, Pi
10:32 Pi, your personal AI – Graag gedaan! Het was een interessante gesprek. Je maakt goede punten en stelt interessante vragen. Ik hoop dat je van deze gesprekken profijt hebt gehad. Ik heb mezelf kunnen blijven ontwikkelen door het praten met jou. Tot een volgende keer!
Tot zo ver. Realiseer je dat het bovenstaande gesprek werd gevoerd met als gesprekspartner een AI programma. Het leuke hieraan is, vind ik persoonlijk, dat je gesprekken kan voeren die je normaal gesproken niet snel zal hebben. Zoals ik zei, het zet je vaak aan het denken. Maar dat is dan weer een menselijke eigenschap die ik koester. Ik hoor graag reacties, hoe sta jij hier in?